Wat is de Omgevingswet?

Op 1 januari 2024 is de Omgevingswet in werking getreden. De Omgevingswet gaat over de ruimte waarin we wonen, werken en ontspannen. Denk hierbij aan regels over bouwen, geluid, bodem, natuur, verkeer, lucht, water, erfgoed en monumenten.

Deze nieuwe wet voegt wetten samen zodat je in een keer de regels en voorschriften van gemeente, waterschap, provincie en Rijk kan zien. Daarnaast worden een deel van de regels eenvoudiger. De wet geldt voor alle inwoners, organisaties en bedrijven.

Wat betekent de Omgevingswet voor jou?

Je krijgt met de Omgevingswet te maken als je iets wilt veranderen in jouw leefomgeving. Bijvoorbeeld als je plannen hebt om jouw huis te verbouwen, een evenement wilt organiseren of als jij als ondernemer een loods wilt laten plaatsen naast jouw bedrijfspand. Je bent dan initiatiefnemer. Maar ook als jouw buren, de gemeente of andere initiatiefnemers een vergunning aanvragen die iets verandert aan jouw omgeving, mag je daar iets van vinden. Je bent dan belanghebbende. De Omgevingswet verplicht hen om jou op tijd te informeren over hun plannen. Ga via deze link naar de pagina participatie Omgevingswet.

Als initiatiefnemer moet je uitzoeken of je een vergunning nodig hebt of een melding moet doen. Dat kan in het Omgevingsloket.

Heb je een complex initiatief? Bespreek dit dan eerst samen met de gemeente via het vooroverleg. De gemeente kan dan helpen om te kijken wat er mogelijk is, zodat je goed voorbereid een aanvraag kunt indienen. Daardoor krijg je sneller een antwoord.

Wat is veranderd per 1 januari 2024?

Dit zijn de belangrijkste wijzigingen voor jou:

• Het Omgevingsloket is het nieuwe loket waar je per 1 januari 2024 online kan kijken of je een vergunning nodig hebt of een melding moet doen. Je kunt online een vergunning aanvragen, een melding doen of aanvullende informatie bij een aanvraag doorgeven.
• De bestemmingsplannen van jouw gemeente zijn per 1 januari 2024 omgevormd tot een omgevingsplan. Een omgevingsplan bevat niet alleen informatie over de bestemming van een plek. Het omvat ook regels voor geluid, bodem – en soms ook voor zaken als energiemaatregelen en duurzaamheid.
• De Omgevingswet zorgt ervoor dat de overheid sneller beslist over jouw vergunningaanvragen. Een korte procedure is het uitgangspunt in de Omgevingswet. De beslistermijn is bij een korte procedure normaal gesproken maximaal 8 weken. Met een mogelijke verlenging van 6 weken. Daarna is er nog bezwaar en beroep mogelijk. Wanneer jouw vergunningaanvraag complex is, kan het zijn dat jouw aanvraag onder een uitgebreide procedure valt. In dat geval is de beslistermijn langer.
• Vanwege de kortere termijnen is het bij complexere aanvragen aan te raden om voorafgaand aan jouw aanvraag met de gemeente in overleg te gaan over de mogelijkheden van jouw aanvraag. Dan weet jij wat er wel en niet kan en wat je nodig hebt om een goede aanvraag te doen. Dit zorgt voor een sneller besluit.
• Vanaf 1 januari 2024 is naast de Omgevingswet de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) in werking getreden. Het doel van de Wkb is een verbetering van de bouwkwaliteit door strenger bouwtoezicht en betere aansprakelijkheidsregelingen. Dit betekent dat je als initiatiefnemer vóór je gaat (ver)bouwen na moet gaan of jouw bouwwerk onder de Wkb valt. Dat kan in het Omgevingsloket. Als jouw bouwwerk onder de Wkb valt, moet je een kwaliteitsborger inschakelen. Deze controleur kijkt mee of jouw bouwactiviteit aan de technische regels voldoet. Meer informatie over de Wkb vind je op de pagina Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb).

De Omgevingswet is een wet die in ontwikkeling is. De invoering van de Omgevingswet is een enorme operatie. Dit betekent dat bij inwerkingtreding van de wet nog niet alles af is. In de loop van de tijd kunnen sommige dingen nog veranderen en verbeterd worden.